Khu công nghiệp (KCN) đóng một vai trò quan trọng trong nền kinh tế của một quốc gia, đặc biệt là trong quá trình chuyển đổi số và công nghiệp hóa toàn cầu. Việc chuyển đổi số cho KCN có thể giúp tăng cường hiệu suất, cải thiện quản lý và tạo ra sự linh hoạt trong quá trình sản xuất. Tuy nhiên, quá trình này cần được thực hiện một cách tuần tự, chắc chắn và lan tỏa để đảm bảo thành công. Bài viết này sẽ xem xét tình hình tổng thể của quá trình chuyển đổi số cho KCN, xác định các nhu cầu và khả năng phát triển ứng dụng công nghệ đáp ứng xuyên suốt với bộ khung kiến trúc công nghệ, từ đó liên kết phát triển trong ngành công nghiệp.
Tình hình tổng quan
Trong thời đại số hóa ngày càng phát triển, việc chuyển đổi số cho KCN trở thành một ưu tiên quan trọng đối với nhiều quốc gia. KCN đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, và sự hiệu quả của chúng có thể ảnh hưởng lớn đến sự cạnh tranh và phát triển của quốc gia. Dưới đây là một số điểm quan trọng về tình hình hiện tại:
- Sự cần thiết của chuyển đổi số: Công nghệ số hóa đã thay đổi cách mà KCN hoạt động. Việc triển khai các bộ giải pháp số hóa có thể giúp tối ưu hóa hoạt động sản xuất, giảm thời gian cùng chi phí và cải thiện quản lý tồn kho.
- Bước đi trong cuộc Cách mạng Công nghiệp với sự hỗ trợ của công nghệ 4.0: KCN đang tiến vào cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, với sự kết hợp và hỗ trợ của tự động hóa, trí tuệ nhân tạo, IoT và nhiều công nghệ khác. Điều này là chất xúc tác cực kỳ quan trọng đối với một quá trình chuyển đổi số chính xác và đầy đủ.
- Sự khác biệt theo khu vực: Tình hình chuyển đổi số cho KCN có thể khác nhau tùy theo khu vực và quốc gia. Một số khu vực đã thực hiện chuyển đổi một cách nhanh chóng, trong khi những nơi khác có thể cần thời gian hơn để đáp ứng yêu cầu, phụ thuộc theo các yếu tố ngoại cảnh, hạ tầng công nghệ và phụ trợ khác.
Nhu cầu và khả năng đáp ứng
1. Về bộ khung kiến trúc công nghệ
- Nền tảng hoạch định tài nguyên phục vụ (ERP): Cung cấp nền tảng quản lý chính xác và đáng tin cậy, làm tăng khả năng kết nối và liên thông dữ liệu theo thời gian thực phục vụ KCN.
- Nền tảng hệ thống, công cụ tiện ích phụ trợ: Cung cấp nền tảng các hệ thống, công cụ tiện ích hỗ trợ cho môi trường vận hành công nghệ. Dữ liệu từ nền tảng này có thể được sử dụng để bổ trợ KCN và tối ưu hóa hoạt động.
- Nền tảng Thống kê Báo cáo (Report/BI): Cung cấp khả năng phân tích dữ liệu và tạo ra các mô hình dự đoán, giúp quản lý KCN ra quyết định thông minh.
- Cổng thông tin Điện tử, Kho dữ liệu và nền tảng tích hợp: Cung cấp khả năng công bố thông tin, tổng hợp dữ liệu và liên thông tích hợp. Đây là nguyên liệu cho sự phát triển và ứng dụng các công nghệ AI, Blockchain, Machine Learning, Deep Learning,… và hơn thế nữa trong tương lai.
2. Về hạ tầng phục vụ
- Mạng truyền dẫn viễn thông: Mạng NB-IoT, LoRa, 5G có tốc độ cao và đáng tin cậy, phù hợp hoạt động trong các môi trường đặc thù làm tăng khả năng kết nối và truyền dữ liệu thời gian thực trong KCN. (Tham khảo bài viết trước)
- Nền tảng đám mây với ứng dụng kiến trúc Microservices: Ứng dụng nền tảng đám mây thế hệ mới để triển khai, vận hành và giám sát trạng thái của các hệ thống. Từ đó thích ứng tình hình thực tế mà co giãn mở rộng quy mô, đáp ứng kết nối từ hàng triệu thiết bị.
- Hệ thống thiết bị hỗ trợ truy xuất dữ liệu: Thay thế cho các loại thiết bị cơ hiện hành, không thể truy xuất hay điều khiển thông qua môi trường số. Điển hình là các loại thiết bị thông minh hỗ trợ quản lý tài nguyên như đồng hồ nước, đồng hồ điện, cảm biến chất thải và khác.
3. Về cơ chế, văn hóa và nhân lực
- Đào tạo nhân lực: Chuyển đổi số đòi hỏi nhân lực có kỹ năng phù hợp. Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực với kiến thức về công nghệ mới là một bước quan trọng.
- Hợp tác phát triển: KCN có thể hợp tác với các công ty công nghệ và tổ chức nghiên cứu để phát triển giải pháp số hóa cụ thể đáp ứng cho nhu cầu và hỗ trợ quá trình phát triển của họ.
- Luật pháp và quy định: Quy định và luật pháp được điều chỉnh để hỗ trợ chuyển đổi số, đặc biệt là trong việc quản lý dữ liệu và bảo vệ an ninh mạng.
Chú trọng phát triển
Chuyển đổi số cho KCN không chỉ giới hạn trong ngành công nghiệp mà còn liên quan mật thiết đến các phát triển khác trong nền kinh tế và xã hội. Điều này bao gồm:
- Quản lý tài nguyên nước: KCN có thể tương tác với các hệ thống quản lý tài nguyên nước thông minh để tiết kiệm nước và tối ưu hóa sử dụng tài nguyên.
- Quản lý giao thông vận tải: Cải thiện quá trình vận chuyển và giao thông (Logistics) trong và xung quanh KCN nhằm giảm thiểu thời gian chờ đợi và tiết kiệm chi phí vận tải.
- Quản lý chất thải: Sử dụng công nghệ để quản lý chất lượng xử lý chất thải trong KCN, từ đó giảm thiểu lượng tiêu thụ chất thải không xử lý và tối ưu hóa tài nguyên nước sạch.
Tổng hợp
Chuyển đổi số cho KCN là một quá trình quan trọng để cải thiện hiệu suất và sự cạnh tranh trong ngành công nghiệp. Điều này đòi hỏi sự đầu tư vào công nghệ và nguồn nhân lực, cũng như hợp tác với các đối tác trong ngành và các lĩnh vực khác để đảm bảo thành công. Việc thực hiện chuyển đổi số một cách tuần tự, chắc chắn và lan tỏa sẽ giúp KCN ở Việt Nam đối mặt với thách thức và cơ hội của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0.
Nguồn: HONEYNET và Internet.
